W dzisiejszym szybko zmieniającym się świecie, rozwiązywanie problemów na poziomie zdarzeń często okazuje się niewystarczające. Prawdziwe przyczyny często tkwią głębiej, ukryte przed naszym wzrokiem. Właśnie w tym kontekście narzędzie jakim jest MODEL LODOWCA staje się niezwykle cennym instrumentem, umożliwiającym spojrzenie za fasadę natychmiastowych zdarzeń i odkrywanie ukrytych korzeni.
Jeśli kiedykolwiek myśleliście nad tym, dlaczego stale napotykacie na te same trudności, zachęcam do dokładnego przeczytania niniejszego artykułu.
Model góry lodowej pozwala odkryć główne źródła zdarzeń poprzez przyjrzenie się głębszym poziomom abstrakcji w obrębie systemu, które od razu nie są widoczne.
Pierwsze kroki z MODELEM LODOWCA:
Podstawą tego modelu są cztery poziomy analizy:
- Zdarzenia: To, co jest widoczne na powierzchni – konkretne wydarzenia, decyzje czy rezultaty.
- Wzorce: Głębsze trendy i powtarzające się zdarzenia, które ukazują kierunek lub powiązania.
- Struktury: Wewnętrzne relacje i sprzężenia zwrotne, które wpływają na wzorce.
- Modele mentalne: Wartości, przekonania i założenia kształtujące cały system.
Praktyczne zastosowanie:
MODEL LODOWCA znajduje szczególne zastosowanie w rozwoju osobistym i biznesie. Dzięki niemu możemy dokładniej zrozumieć, dlaczego pewne wydarzenia i wzorce występują, a także jakie ukryte struktury i modele mentalne wpływają na ich powstawanie.
Jeśli chcesz dowiedzieć się dlaczego właśnie Tobie przytrafiają się takie, a nie inne sytuacje, odpowiedz na poniższe pytania. Spróbuj pogrupować odpowiedzi według opracowanych tu poziomów. Potem znajdź czas i siłę, aby doszukać się tam pewnych wzorców – powtarzalnych sytuacji. Mogą to być podobne reakcje na konkretne sytuacje, albo też zachowania, które są dla Ciebie (nawet) charakterystyczne. Analizując poniższe odpowiedzi znajdziesz mnóstwo wskazówek, jak powinieneś lub powinnaś działać w przyszłości, aby nie powtarzać tych samych błędów.
Mało tego! Jest to wspaniały model dla przedsiębiorców i zarządzających, ale o tym za chwilkę, najpierw skup swoją uwagę na pytaniach.
Pytania do rozważenia na każdym poziomie:
Dla każdego z poziomów wartościowe jest postawienie odpowiednich pytań:
- Zdarzenia: Co się dzieje teraz?
- Wzorce: Co działo się w ostatnim czasie? Jakie są widoczne trendy?
- Struktury: Co wpływa na te wzorce? Gdzie widoczne są powiązania?
- Modele Mentalne: Jakie wartości, przekonania czy założenia kształtują ten system?
I jak odpowiedzi? Nasuwają się same? A może potrzebujesz więcej czasu na opracowanie swojego przypadku? Ok!
Niech więc teraz przytoczę fascynujący przykład opisany przez Profesora Eda Cunliffa z University of Central Oklahoma. Profesor ilustruje sytuację kobiety, która stale spóźnia się do pracy. W wielu firmach taka sytuacja skutkuje nieuchronnymi problemami. Powtarzające się spóźnienia mogą prowadzić do kar lub nawet zwolnienia z pracy. Cunliff wskazuje, że dla menedżera taka sytuacja jest idealnym punktem wyjścia do bardziej dogłębnej analizy, opartej na modelu lodowca – narzędziu wykorzystywanym do wyjaśnienia myślenia systemowego. Przedstawia, w jaki sposób menedżer może dojść do istotnej prawdy, kierując się powyższymi pytaniami i odpowiedziami.
Przykład, którym się posługuje, dotyczy młodej kobiety, która opóźnia się o godzinę do pracy po dostarczeniu swojego maluszka do żłobka. Na początku, jej przełożony wykazuje zrozumienie (to warstwa ZDARZENIE). Jednakże, tak jak podkreśla profesor: „Niżej, pod powierzchnią, ukryty jest głębszy poziom analizy, ukazujący wzorce wydarzeń, czyli 'trendy’.” Młoda matka spóźnia się w ten sam dzień tydzień później, a potem ponownie. Warto zapytać, w tym przypadku lub w analogicznej sytuacji, czy te dwa zdarzenia są sporadyczne czy też tworzą pewien schemat postępowania. Przy pomocy tego przykładu profesor ilustruje, że menedżer może pomóc swojemu pracownikowi, wprowadzając zmiany, np. dostosowując godziny pracy, tak aby młoda mama miała więcej czasu rano.
Budowanie przewagi konkurencyjnej:
W kontekście rozwoju osobistego i budowania przewagi konkurencyjnej, MODEL LODOWCA jest szczególnie wartościowy. Rozpoznając głębsze wzorce i struktury, które wpływają na nasze działania, możemy dokonać skuteczniejszych zmian, zarówno w naszych umiejętnościach, jak i w naszym podejściu do życia.
A zatem podsumowując MODEL LODOWCA to narzędzie, które otwiera nam drzwi do zrozumienia ukrytych źródeł naszych działań i decyzji. Poprzez odkrywanie wzorców i struktur, które kształtują nasze wybory, możemy świadomie pracować nad własnym rozwojem oraz zdobywać przewagę konkurencyjną w każdym obszarze naszego życia.
Korzystając z tego modelu, możemy stawać się bardziej świadomymi liderami, zarządzającymi zmianami i budującymi strategie, które opierają się na głębokim zrozumieniu. Znalezienie równowagi między widocznymi zdarzeniami a ukrytymi strukturami to klucz do osiągnięcia sukcesu na ścieżce osobistego rozwoju oraz w świecie biznesu.
Pamiętajmy, że model lodowca to narzędzie, które otwiera przed nami nowy wymiar myślenia, pozwalając nam spojrzeć poniżej powierzchni i odkryć skryte korzenie naszych działań.
Jeśli chcesz nauczyć się takiej samoanalizy, to napisz do mnie! Wyślę Ci specjalne zeszyty do ćwiczeń!
Ucz się, rozwijaj, rośnij!
dr Justyna Szymczyk
Ze mną zbudujesz swoją przewagę konkurencyjną!